Wstęp
Jedzenie jest jedną z największych przyjemności naszego życia. Jedzenie nie jest jednak wyłącznie przyjemnością. To także sztuka dostarczania organizmowi wszystkiego,czego potrzebuje. Aby uprawiać ją mądrze i z pożytkiem dla zdrowia,musimy zrozumieć,czym jest pożywienie,jakie są dobre i złe strony rozmaitych pokarmów oraz ile i czego powinien zjadać każdy z nas. Warto zdać sobie sprawę,że to co zjadamy w wielkim stopniu wpływa na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Wielu niedowiarków przekonało się,że już niewielkie zmiany nawyków żywieniowych mogą spowodować poprawę zdrowia,a nawet odmienić życie człowieka. Nie ma przesady w starej,mądrej maksymie,która powiada: „ Jesteś tym,co jesz.” Nie zapominajmy również,że jedzenie może być wspaniałą przygodą. Dzięki gotowaniu i próbowaniu nowych potraw,kulinarnym podróżom po świecie,życie staje się piękniejsze. Pokarm dostarcza organizmowi składników niezbędnych do zachowania zdrowia. Zrozumienie zasad żywienia stanowi klucz do utrzymania siebie i całej rodziny w dobrej formie. Jedzenie jest czynnością,którą wykonujemy codziennie. Dlatego trzeba jak najwięcej uwagi poświęcić odpowiedniej diecie i nawykom żywieniowym. Doprowadzi to,że będziemy móc w pełni cieszyć się życiem.
Program ten jest realizowany w łączności z programem wychowawczym szkoły dla liceum,gdzie jednym z punktów jest: „ Promowanie zdrowgo stylu życia “
W prezentowanym programie przedstawiono ogólne i szczegółowe cele właściwego odżywiania,aby wyglądać i czuć się dobrze każdego dnia,osiądnięcia uczniów,treści nauczania,metody pracy i środki dydaktyczne.
Głównymi założeniami programu są:
- pogłębianie wiedzy na temat prawidłowego żywienia - kształtowanie postawy odpowiedzialności za zdrowie swoje i innych - rozpoznawanie zagrożeń dla zdrowia człowieka i znajomość zasad działania na rzecz własnego zdrowia - formułowanie i uzasadnianie opinii i trendów na podstawie posiadanych i podanych informacji.
Po realizacji programu uczeń powinień nabyć umiejętności poszukiwania,porządkowania i wykorzystania informacji z różnych źródeł na temat zdrowego stylu życia oraz rozwiązywać problemy w sposób twórczy.
Termin realizacji: II semestr roku szkolnego 2003/04 na godzinach wychowawczych.
Treści nauczania.
1. Zasady racjonalnego żywienia w różnych okresach życia. Żywieniowy „ dekalog” zdrowego człowieka. Żywienie a samopoczucie i zdolność do pracy oraz zapobieganie chorobom. Styl życia i jego związek ze zdrowiem i chorobą. 2. Diety i ich wymagania jakościowe i ilościowe. Cechy diety zrównoważonej i pełnej. Skutki niewłaściwego odchudzania się i stosowania diet eliminacyjnych. Anoreksja i bulimia. 3. Układanie jadłospisu dostosowanego dla siebie przy uwzględnieniu wieku i płci na podstawie tabel kaloryczności. Obliczanie własnego WMC. Analiza wyników. Podanie różnych ciekawych przepisów żywieniowych. Dbałość o utrzymanie odpowiedniej masy ciała,sylwetki,dobrej sprawności i wydolności fizycznej. 4. Aktywne spędzanie wolnego czasu. Akrywność ruchowa,zabawa i poczucie humoru a zdrowie. Propozycie uczniów aktywnego wypoczynku. 5. Uwarunkowania i skutki uzależnień. Szkodliwość używek oraz ukazanie zagrożeń,jakie niosą ze sobą uzależnienia. Sposoby profilaktyki i leczenia uzależnień. Alkoholizm i narkomania. 6. Korzystanie z pomocy medycznej,psychologicznej i innych form wsparcia. Znaczenie profilaktycznych badań medycznych.
Spodziewane efekty.
1. Wzrost wiedzy u uczniów na temat głównych czynników sprzyjających i zagrażających zdrowiu człowieka. Znajomość podstawowych zasad profilaktyki najczęstszych zaburzeń i chorób. Realizowanie wartości związanych ze zdrowiem. 2. Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach zetknięcia się z uzaleznieniami,z presją środowiska. 3. Uczniowie nauczą się pozytywnych zachowań. Będą umieli dokonywać wartościowych i sensownych wyborów. Właściwego organizowania sobie i innym wolnego czasu. 4. Umiejętność korzystania z pomocy medycznej,psychologicznej i innych osób w trudnych sytuacjach. 5. Świadome dążenie do ochrony,utrzymania i poprawy zdrowia własnego i osób wśród których żyjemy.
CEL GŁÓWNY PROGRAMU
Prawidłowe żywienie podstawowym elementem zdrowego stylu życia.
Szczegółowe cele kształcenia i wychowania.
1. W zakresie wiadomości.
Uczeń: - zna cele promocji zdrowia - wymienia podstawowe zasady prawidłowego żywienia - wymienia podstawowe błędy żywieniowe popełnione przez współczesnego człowieka - wykazuje korzystny wpływ aktywności fizycznej i zabawy na zdrowie - wymienia podstawowe błędy dietetyczne - zna konsekwencje zdrowotne nieprawidłowej diety - określa zapotrzebowanie odżywcze i kaloryczne dla młodzieży w swoim wieku - oblicza WMC - klasyfikuje środki psychoaktywne - zna sposoby profilaktyki zapobiegania uzależnieniom - wie,gdzie uzyskać pomoc w razie trudności lub problemów.
2. W zakresie umiejętności.
Uczeń: - uzasadnia związek między ilością i jakością posiłków,a stanem zdrowia człowieka - ocenia wartość odżywcza produktów spożywczych - analizuje normy dziennego zapotrzebowania fizjologicznego na składniki odżywcze - odczytuje z tabeli normy wskazań dla danej grupy osób - przewiduje konsekwencje zdrowotne stosowania niskokalorycznych lub niepełnowartościowych diet - potrafi uzasadnić konieczność zachowania higieny i estetyki przygotowania i spożywania posiłków - ocenia znaczenie aktywności fizycznej w profilaktyce chorób,podniesieniu ogólnej sprawności i wydolności organizmu - wyjaśnia mechanizm powstawania uzależnień - analizuje przyczyny nałogów - opisuje konsekwencje zdrowotne i społeczne uzależnień - uzasadnia konieczność korzystania z placówek opieki medycznej.
3. W zakresie postaw i przekonań.
Uczeń: - ma świadomość skutków nieprawidłowego odżywiania - prezentuje postawę krytycyzmu wobec różnych diet - ma świadomość wpływu ilości i jakości spożywanych posiłków na zdrowie - dokonuje wyboru form aktywności fizycznej stosownie do własnych możliwości - zdaje sobie sprawę z konsekwencji zdrowotnych i społecznych uzależnień - potrafi odmówić skorzystania z używek - ma świadomość wpływu własnego postępowania na stan swojego zdrowia - jest przekonany,że w trudnej sytuacji dla siebie nie jest sam - jest przekonany,że regularne badania profilaktyczne umożliwiają wczesną diagnozę chorób i ich skuteczne wyleczenie.
Metody pracy z uczniem.
- praca w grupach - analiza tekstu i diagramów - analiza fragmentów filmów - pogadanka - burza mózgów - wykład - odgrywanie scenek - drzewo decyzyjne - dyskusja śniegowej kuli - dyskusja okrągłego stołu - dyskusja dydaktyczna - spotkanie z lekarzem, psychologiem, policjantem.
Ewaluacja
Po zakończeniu zajęć uczniowie wypełniają ankietę. Podsumowanie ankiety i wyciągnięcie wniosków.
‘’ Zdrowie zależy od zachowań zdrowotnych człowieka i od tego,jak kieruje własnym życiem.”
Powyższy program został opracowany dla uczniów kl. II L.O.
mgr Danuta Majkowska |